'Pas toe of leg uit'-beleid
Content
Sommige belangrijke open standaarden worden te weinig gebruikt, waardoor onze digitale samenleving kwetsbaar, inefficiënt of niet toegankelijk is voor iedereen. Daarom geldt voor deze standaarden het 'Pas toe of leg uit'-beleid. De verplichting geldt voor gemeenten, provincies, rijk, waterschappen en alle uitvoeringsorganisaties. Voor alle andere organisaties in de publieke sector geldt het gebruik van de ‘Pas toe of leg uit’-standaarden als een dringend advies.
Pas toe
‘Pas toe’ betekent dat op het moment dat u ICT aanschaft(een dienst of en product), u de 'Pas toe of leg uit'-lijst moet raadplegen. Wanneer de aanschaf valt onder een toepassingsgebied dat voorkomt op deze lijst, moet u de standaard(en) toepassen. Een ICT-dienst of ICT-product valt vaak onder verschillende toepassingsgebieden. Dit betekent voor u dat meerdere standaarden relevant zijn voor uw uitvraag. Wilt u weten welke standaarden? Gebruik de Beslisboom Open Standaarden.
Leg uit
Afwijken van het gebruik van de voorgeschreven standaarden mag alleen als een dergelijke dienst of product in onvoldoende mate wordt aangeboden, onvoldoende veilig of zeker functioneert of om een andere reden die van bijzonder gewicht is. De afwijking en de reden daarvan moeten beschreven worden in de bedrijfsvoeringparagraaf van het jaarverslag. Dit is de betekenis van ‘leg uit’.
De vermelding in het jaarverslag is voor rijksoverheidsorganisaties geregeld in de bijlage van de instructie rijksdienst bij aanschaf van ICT-diensten en ICT-producten artikel 3 en 4, die in samenhang moet worden gelezen met de bedrijfsvoeringsparagraaf van de Rijksbegrotingsvoorschriften, model 3.24.
Definities
- ICT-dienst of ICT-product is een dienst of product ingericht om de uitwisseling van gegevens of archivering digitaal te doen verlopen en welke bij aanschaf een waarde vertegenwoordigt van ten minste € 50.000;
- Aanschaf is een complex van handelingen dat leidt tot het rechtmatig gebruik van een ICT-dienst of een ICT-product en dat resulteert in een overeenkomst met een derde, of dat leidt tot de ontwikkeling van die dienst of dat product door de Staat der Nederlanden.
Streefbeeldafspraken en wettelijke verplichting
Voor sommige standaarden duurt het moment van een volgende aanschaf te lang, waardoor de publieke dienstverlening te veel risico loopt. Er worden dan Streefbeeldafspraken gemaakt om de adoptie te versnellen. En leiden ook deze afspraken tot onvoldoende resultaat, dan kan een standaard in aanmerking komen voor wettelijke verplichting op grond van de Wet digitale overheid. Inmiddels zijn HTTPS&HSTS en DigiToegankelijk wettelijk verplicht. Meer hierover leest u op de pagina: Wat zijn de verplichtingskaders voor open standaarden.
Links 'Pas toe of leg uit'-beleid
- Instructie rijksdienst bij aanschaf van ICT-diensten en ICT-producten, inclusief de toelichting.
- De bevoegdheid van het OBDO
- Besluitvorming OBDO 7 april 2022, Standaardisatie
- Rijksbegrotingsvoorschriften (zie: toelichting paragraaf 2)